Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2013

'Αεικίνητα παιχνίδια...

Στη Θεσσαλία την αποκαλούν βουρβούρα, ταρτάρα και μυγάκι, στην Μακεδονία φούρλα, στην Πελοπόννησο τρελιάγκα, στην  Αιτωλοακαρνανία κορκότζηλο. Ο λόγος για τη σβούρα. Στα σχήματα και τις μορφές του χαμένου αυτού παιχνιδιού πειραματίζεται ο Κώστας Μουγγολιάς, ένας από τους τελευταίους έλληνες σβουροποιούς.


 Της Κατερίνας Κοντίνη

Στο εργαστήριό του στη Νέα Φιλαδέλφεια, το οποίο δημιουργήθηκε το 1999, βρίσκει κανείς εκατοντάδες σβούρες. «Ο κόσμος τις αγοράζει κυρίως για συλλογή, για διακόσμηση στο σπίτι, για βαφτίσεις ή για δώρο. Η σβούρα έχει χρησιμοποιηθεί πολύ και ως επιχειρηματικό δώρο, τόσο στο εξωτερικό, όσο και στην Ελλάδα, καθώς συμβολίζει την τέλεια κίνηση, την ακρίβεια», αναφέρει ο Κ. Μουγγολιάς.
Η χρυσή εποχή της σβούρας στην Ελλάδα ήταν οι δεκαετίες του ’50 και του ’60, ενώ από τη δεκαετία του ’70 και μετά, αρχίζει να εξαφανίζεται σταδιακά ως παιχνίδι ατομικό ή ομαδικό.

Κυριακή 17 Φεβρουαρίου 2013

Ἡ ζωγράφος τοῦ πολέμου...

Στα σαράντα ένα της χρόνια, οπλισμένη με τα μπλοκ σχεδίου και τα μολύβια της, έφυγε από τη γαλήνια Αλεξάνδρεια η Θάλεια Φλωρά-Καραβία, προκειμένου να καλύψει ως πολεμική ανταποκρίτρια την απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου στη συνέχεια, αλλά και την προέλαση του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία. Τρελά πράγματα, θα πείτε...

  Η ίδια την ώρα που δουλεύει στο μέτωπο. Η περιέργεια του τσολιά πίσω της είναι δεδομένη. Και όμως, αυτή η γυναίκα, η γεννημένη στη Σιάτιστα το 1871, σπουδαγμένη στην Κωνσταντινούπολη, στο Μόναχο και στο Παρίσι και παντρεμένη στην Αίγυπτο με τον εκδότη Νικόλαο Καραβία, απέδειξε με τη δουλειά της πως όχι απλώς είχε τσαγανό, αλλά πως ήταν ικανή να ξεπερνά το ίδιο της το φύλο.
«Κάτι το συνταρακτικό μού έδωκε το σκούντημα να πάγω να ιδώ τον απελευθερωτικό αυτόν αγώνα από κοντά», έγραφε πριν ξεκινήσει την περιπέτειά της, «με τα μολύβια μου και τους χρωστήρες, με την υποχρέωση να γράφω στην αλεξανδρινή "Εφημερίδα", επέρασα από τας Αθήνας να εφοδιαστώ με τη σχετική υπουργική άδεια για τη Θεσσαλονίκη, που είχε γίνει πια ελληνική».

Κυριακή 3 Φεβρουαρίου 2013

«....ΧΙΚΗΣΕΞΟΥΣΙΑΣΤΟ....» (Στήλη, θραῦσμα, Ἐθνικὸς κῆπος)




...«ένα ουράνιο σώμα εύρους 6 χιλιομέτρων (με πιθανή ολική καταστροφή της Γης) αναμένεται να συγκρούεται με τη Γη κάθε εκατό εκατομμύρια χρόνια».
Μόνικα Γκρέιντι, «The Guardian»

Πέρασε καιρός απ' όταν άρχισα να γυρεύω ξανά ένα κομμάτι δικό σου, μια κουβέντα μισή, πάνω σε κάθε πλανήτη, σε μια δύσκολη μετακίνηση κάτω απ' το βάρος της σκόνης αμέτρητων νεφελωμάτων και συντακτικών που διαμορφώνουν ακατάπαυστα τη δομή τους, ανάλογα κάθε φορά με τα ιδιαίτερα καπρίτσια της βαρύτητας και τον ίδιο πανάρχαιο μέσα μας απροσδιόριστο καταλύτη, αν κι ήμουν σίγουρος ότι είχα ξανακάνει αυτή τη διαδρομή, στη διαλυτική σου πορεία, αρχίζω να θυμάμαι, ίσως όμως όσο περισσότερο σε πλησιάζω, ξεχνάω, αρχίζω πάλι να ρέω στον πάτο της ανθρώπινης κλεψύδρας μου, διεργασία ολικής μεταβολής, το επόμενο στάδιο της εξέλιξης στη διαρκή μας μεταμόρφωση, στη σπείρα που μας ενώνει και που μας στρώνει το δρόμο για το απροσμέτρητο, είχες προλάβει σχεδόν να συμβείς, αστέρι που εκρήγνυται για να στείλει παντού τα κομμάτια του συλλαβίζοντας ολόκληρη την ιστορία της ζωής απ' το πρώτο βακτήριο, πριν και μετά, χρόνος συνοδοιπόρος, χρόνος τρικλοποδιά, φτιαγμένοι από χρόνο, από μνήμες στιγμών που πρέπει να ξεχαστούν για να έρθουν ξανά, αρμοδίως θα προβλέψουν το πότε οι ειδικοί, περνάω κάτω απ' τα δέντρα σαν φύλλο που δεν θέλει να πέσει, μόνο ο αέρας αναγνωρίζει το σχήμα μας τώρα, νιώθω πως έχω ένα μικρό πλεονέκτημα χρόνου, μια παράταση μνήμης από την τελευταία φορά που ξεκόλλησαν οι αρχαιολόγοι από πάνω μας τις επιστρώσεις της λάβας αποκαλύπτοντας την τελευταία μας χειρονομία κι εμείς κοιταχτήκαμε στις προθήκες των μουσείων αργότερα μ' ένα βλέμμα πάλι θνητό ώς την αυγή ενός επόμενου κόσμου, κάτω από τόσες χιλιάδες διαφημιστικές πινακίδες που μας έδειχναν και μας προσέφεραν ξανά στους εαυτούς μας, με ή δίχως εκπτώσεις, ήμασταν ήδη οι άνθρωποι, εδώ και καιρό, προστατευόμενα είδη υπό εξαφάνιση ενταγμένα στο ειδικό εποχικό πρόγραμμα αποταμίευσης των φετίχ, κοιτάζαμε ο ένας τον άλλο σαν να μην έχει αύριο, γιατί ίσως δεν είχε, όλα ίσως συνέβησαν χθες και είμαστε ήδη ανάμνηση στο μυαλό ενός κατοίκου ενός άλλου πλανήτη που λέει την ιστορία μας στους δικούς του αλλά δεν τον πιστεύει κανείς, η οθόνη δεν είναι απέναντι πια, είναι μέσα, εδώ, εγώ κι εσύ είμαστε τώρα η οθόνη του ονείρου στο δικό μας πλανήτη σκιών, κι αναρωτιέμαι ακόμη αν θα προλάβουμε να συγκρουστούμε σ' αυτή τη ζωή, στην οικεία μας ελλειπτική τροχιά, τόσο κοντά, τόσο μακριά, κλείνοντας ένα κύκλο σχεδόν προστατευτικό γύρω απ' τη μοναξιά μιας φράσης που έμεινε στη μέση.

enet.gr
εἰκόνα ἀπὸ ἐδῶ!

Σάββατο 2 Φεβρουαρίου 2013

Ἂρης...

 Ἂρης, 2ος αἰ. π.Χ. ἀπὸ τὴν Ἀγορὰ τῶν Ἀθηνῶν. Μουσεῖο Λούβρου.
Ares. Free-standing statue, 2nd century BC. From the agora in Athens. Louvre Museum.

Ἐκεῖ, μέσα στὴ γυμνὴ ἁπλότητά σου, νὰ ἀτενίζῃς αἰώνια, μὲ τὸ ἲδιο βλέμμα ποὺ ἂλλοτε ἀτένιζες τὴν Ἀττικὴ Γῆ, τὴ δόξα ἑνὸς λαοῦ παραταγμένη στὴν σειρά… Καὶ τὸ φῶς ποὺ σὲ ἀγκάλιαζε, χάθηκε, καὶ δὲν ζεσταίνει ὃπως στὴν πατρίδα…